پهنه ‏بندی آسیب‏ پذیری لرزه‏ای شهری با استفاده از مدل ANP مطالعه‏ ی موردی: شهر نجف‏ آباد

Authors

  • امیر محمودزاده ریاست پژوهشگاه مهندسی بحرانهای طبیعی شاخص پژوه ، استادیار گروه عمران- زلزله
  • سوگل فاضل دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری ، پژوهشگاه شاخص پژوه ، دانشگاه اصفهان
Abstract:

ایران با فعالیت‏های لرزه‏ای پراکنده، زلزله‏های بسیار بزرگ با دوره‏های بازگشت طولانی شناخته شده است و عدم بروز زلزله در منطقه‏ای که تا به حال در آن زلزله اتفاق نیفتاده است، نشانگر ثبات و پایداری همیشگی نیست. با مراجعه به نقشه‏ی پهنه‏بندی خطر نسبی زمین‏لرزه در ایران مشاهده می‏شود که بیش از 90 درصد از مساحت کشور بر روی نوار زلزله قرار دارد. در این راستا ارزیابی آسیب‏پذیری لرزه‏ای مناطق مختلف کشور با هدف کاهش آسیب‏پذیری جوامع شهری باید در اولویت برنامه‏ریزی‏ها قرار گیرد. این پژوهش از نوع کاربردی و روش آن معیاری ـ تحلیلی بوده و در آن ضمن معرفی دیدگاه‏های مختلف در ارتباط با آسیب‏پذیری، با استفاده از پارامترهای گوناگون کمی و کیفی، بر اساس رویکرد تصمیم‏گیری چند معیاره و با به‏کارگیری فرایند تحلیل شبکه (ANP) به بررسی و تحلیل آسیب‏پذیری لرزه‏ای شهر نجف‏آباد پرداخته شده است. همچنین به منظور مقایسه‏ی نتایج حاصل از دو مدل ANP و AHP، تحلیل آسیب‏پذیری توسط مدل AHP نیز صورت گرفته و نتایج حاصل از این مدل نیز ارائه گردیده است. مطابق نقشه‏ی پهنه‏بندی آسیب‏پذیری، مجموعاً حدود 30 درصد مساحت توسعه‌یافته‏ی شهر از آسیب‏پذیری بالا و بسیار بالا و 37 درصد این مساحت از آسیب‏پذیری متوسط برخوردار است. با تطبیق نقشه‏ی توزیع جمعیت بر این پهنه‏بندی، جمعیتی بالغ بر 51000 نفر (با تراکمی بین 70 تا 100 نفر در هکتار) در معرض آسیب‏پذیری بالا و بسیار بالا قرار دارند. همچنین در مقایسه‏ی دو مدل فوق با شرایط یکسان، به دلیل وجود وابستگی درونی بین معیارها و زیرمعیارها، نتایج حاصل از مدل ANP منطقی‏تر بوده و از تعدیل بهتری برخوردار است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

آسیب شناسی و پهنه بندی لرزهای بافت شهری (مطالعه موردی: شهرک ولیعصر تبریز)

میان­بافت شهری با لرزه­خیزی و آسیب­شناسی لرزه‌‌ای، پیوندهای تنگاتنگی وجود دارد. بافت، نه تنها به­واسطه خصوصیات کالبدی، بلکه از طریق مولفه‌های غیرکالبدی (کارکردی)، در کنشی مکان­مند، از قابلیت لرزه­خیزی زمین متأثر شده و بر آن تأثیر می‌گذارد. این مقاله می‌کوشد، با روش توصیفی تحلیلی و استفاده از داده‌های اسنادی و هشت شاخص (فاصله از گسل،کیفیت بنا، تراکم ساختمانی، تراکم جمعیت، درجه محصوریت، کاربری زم...

full text

پهنه ‏بندی آسیب‏ پذیری شهری ناشی از زلزله با استفاده از مدل Fuzzy-AHP (مطالعه موردی شهر تبریز)

پهنه‏بندی خطر رویکرد مهمی از فرایند مدیریت پیش از بحران است که به برنامه‏ریزان و مدیران شهری در آماده‏سازی و کاهش آسیب‏پذیری کمک فراوانی می‏کند. مسئله اساسی انتخاب معیارهای آسیب‏پذیری و نحوه ترکیب این معیارهاست و به‏علاوه انتخاب مدلی مناسب است که بتواند به بهترین شیوه نمایانگر میزان آسیب‏پذیری باشد. شهر تبریز به‏عنوان بزرگ‏ترین مادر شهر شمال غرب کشور از نظر وسعت، شرایط صنعتی، اقتصادی، اجتماعی و...

full text

پهنه بندی آسیب پذیری منطقه دو کلان شهر تهران با استفاده از مدل ترکیبیFUZZY_AHP

مقدمه: عوامل طبیعی همواره در طول تاریخ و در نقاط مختلف جهان خطرهایی به محیط‌های طبیعی تحمیل کرده‌اند. بروز بحران‌های طبیعی ازجمله زلزله، سیل، طوفان، ریزش و لغزش زمین، موجب بروز خسارت‌های جانی و مالی زیادی شده است. منطقۀ دو کلان‌شهر تهران از جمله مناطقی است که به دلیل تغییر کاربری، افزایش جمعیت، شهرسازی، عبور گسل‌های فرعی و اصلی و قرارگیری در مسیر رودخانه‌های شمال تهران پتانسیل بالایی در بروز مخ...

full text

ارزیابی میزان آسیب پذیری بافت های شهری با استفاده از ANP و GIS (مطالعه موردی: شهر سمیرم)

برنامه‌ریزی با هدف مدیریت بحران و تخمین ریسک زمین لرزه همواره یکی از دغدغه‌های اصلی برنامه‌ریزان و مدیران شهری بوده است. شناخت و تعیین میزان آسیب پذیری بافت‌های شهری در برابر زلزله به‌منظور برنامه‌</str...

full text

آسیب شناسی و پهنه بندی لرزهای بافت شهری (مطالعه موردی: شهرک ولیعصر تبریز)

میان­بافت شهری با لرزه­خیزی و آسیب­شناسی لرزه ای، پیوندهای تنگاتنگی وجود دارد. بافت، نه تنها به­واسطه خصوصیات کالبدی، بلکه از طریق مولفه های غیرکالبدی (کارکردی)، در کنشی مکان­مند، از قابلیت لرزه­خیزی زمین متأثر شده و بر آن تأثیر می گذارد. این مقاله می کوشد، با روش توصیفی تحلیلی و استفاده از داده های اسنادی و هشت شاخص (فاصله از گسل،کیفیت بنا، تراکم ساختمانی، تراکم جمعیت، درجه محصوریت، کاربری زمی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 1

pages  121- 132

publication date 2017-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023